Rượu vang: Niên vụ (Vintage) có quan trọng không?

Đối với người thưởng vang, khái niệm niên vụ/vintage là yếu tố quan trọng và được chú ý cho việc ra quyết định thưởng thức, mua sắm hay lưu trữ. Tuy nhiên đối với những vị mới tiếp cận rượu vang thì còn bỡ ngỡ với thuật ngữ này. Sau đây Sành rượu giúp quý vị hiểu thêm niên vụ/vintage là gì và tầm quan trọng của thông số này.

 

Trên các nhãn chai Rượu vang, bạn sẽ thấy được nhà sản xuất ghi chú năm (ví dụ 2010, 2011, 2012,…) trên chai. Con số đó để chỉ vụ thu hoạch nho cho sản xuất rượu vang gọi là vingtage. Niên vụ/vintage 2012 nghĩa là những trái nho được thu hoạch năm 2012 cụ thể. Hầu hết các dòng vang vintage có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng rượu vì nó được lên men trực tiếp từ quả nho thu hoạch niên vụ đó. Những niên vụ tốt cho quả nho tốt thì chất lượng làm ra cũng tốt đó cũng là thông tin quan trọng chỉ dẫn khách hàng có lựa cho tốt hơn.

 

Niên vụ rượu vang

 

Niên vụ của một chai rượu vang được tính từ năm thu hoạch nho để sản xuất. Mặc dù qua các quá trình chưng cất khác nhau, nhưng vẫn sẽ được tính từ năm mà nho thu hoạch.

 

Thuật ngữ niên vụ/vintage lần đầu tiên xuất hiện vào thế kỷ 15. Nó được lấy từ các nhà cung cấp Pháp (thuộc vang thể giới cũ: Pháp, Ý, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha; Vang thế giới mới: Úc, Chile, Mỹ, Argentina, Nam Phi,…) có nghĩa là thu hoạch vang (wine harvest). Luật lệ rượu vang của các nước cho phép các nhà sản xuất làm rượu cho thêm vào rượu vang một tỷ lệ nhất định nho từ những năm khác. Chẳng hạn như Chile và Nam Phi, nếu niên vụ nho được in trên nhãn chai là 2010 thì ít nhất 75% chai rượu phải làm từ vụ nho năm 2010, 25% còn lại là nho từ các niên vụ nho mùa khác. Còn ở các nước Úc, New Zealand và và các nước thành viên của Liên minh châu Âu lên tới 85%. Ở Mỹ, tỷ lệ này là 85%, riêng với các AVA (ví dụ Napa Valley) thì phải đảm bảo tỷ lệ tối thiểu là 95%.

 

Ngược lại với Vintage là Nonvintage (viết tắt là NV), như chai La Fiole Du Page - Chateauneuf Du Page (chai vang ẹo) quý vị hay thấy tại Vietnam là rượu vang được pha trộn từ nho của nhiều niên vụ khác nhau. Với những năm chất lượng nho suy giảm, nhà sản xuất sẽ tìm cách pha trộn thêm nho của các năm tốt hơn để đảm bảo duy trì chất lượng rượu vang ổn định.

 

Champagne và một số Sparkling wine khác thường là không được ghi năm trên nhãn hiệu, các nhà làm Champagne đã trộn rượu vang của các năm lại với nhau nhằm = để duy trì sự ổn định về chất lượng. Đối với những chai Champage ngon, Các nhà sản xuất chỉ chọn năm nào nho có chất lượng cao thì họ mới bắt đầu cho sản xuất và ghi năm trên nhãn hiệu.

 

Tại sao Vintage lại quan trọng đến vậy?

 

Ở những vùng sản xuất rượu vang có khí hậu lạnh (ôn đới) thì niên vụ/vintage vô cùng quan trọng, bởi vì nếu gặp niên vụ nho có khí hậu ấm áp hơn thì nho sẽ chín kỹ hơn, làm ra rượu vang ngon hơn. Ngược lại, đối với những năm nào khí hậu lạnh quá sẽ khiến lượng đường trong nho giảm mạnh, ảnh hưởng lớn tới chất lượng rượu vang.

 

Rượu vang được sản xuất trong những niên vụ  mà nho tốt và từ nhà sản xuất có uy tín thường có giá trị cao hơn những niên vụ khác. Nhiều nhà sản xuất chỉ dẫn những niên vụ nho nổi bật trên nhãn chai, nhằm đánh dấu những chai rượu nên nuôi thêm (cất trữ những hầm rượu đủ chuẩn) để đạt độ ngon tuyệt đối. Còn lại, phần lớn rượu vang sản xuất ra để uống ngay khi còn trẻ nên niên vụ nho không quan trọng lắm. Những chai rượu thuộc hàng cao cấp phải kể đến như các chai được phân hạn Grand Gru Classe của vùng Bordeaux. Rượu được ủ 18 tháng, thậm chí đến 36 tháng hoặc lâu hơn mới đi đóng chai. Sau khi đóng chai còn được khuyên nên để thêm vài năm nữa rượu mới đạt đến độ trưởng thành.

 

Ngày nay, nhờ công nghệ phát triển và các phương pháp làm rượu cũng được thay đổi rất nhiều, nhiều nhà sản xuất vẫn có thể sản xuất ra Rượu vang vẫn giữ được chất lượng ngon từ những niên vụ nho/vintage không thực sự xuất sắc. Do vậy, ở một mức độ nào đó, niên vụ/vintage không còn được xem là quan trọng như trước nữa. Ngày nay, người tiêu dùng chủ yếu dựa vào nhà sản xuất ở đâu và Rượu nhập khẩu từ đâu.

 

Vintage cho bạn những thông tin gì?

 

Đa số các loại vang trắng, hồng và các loại vang đỏ có chất lượng thông thường, nen sử dụng tối đa 3 đến 4 năm từ khi sản xuất là tốt nhất. Còn đối với những loại vang hảo hạng nên để càng lâu năm càng ngon. Những vang giá thành thấp nếu để lâu sẽ bị sẽ bị hỏng. Với những yếu tố này cho quý vị biết thông tin để quyết định nên mua hay không?

 

Với những dòng rượu vang cao cấp được phân hạn như Grand Gru Classe, sau khi nhà sản xuất làm ra thường được bán cho các nhà đầu tư tiếp tục “nuôi” để vang trưởng thành thêm. Khi cầm trên tay những chai như vậy cho quý vị biết là vintage này đã đạt đỉnh của chất lượng để uống hay chưa. Với những chai vang hi-end quý vị cũng không quá ngạc nhiên khi giữa các vintage với nhau thì giá cả khác nhau, thậm chí chênh nhau gấp đôi giá vì một phần yếu tố chất lượng và sự khan hiếm.

 

Khi cầm trên tay chai rượu vang, nhìn niên vụ/vintage để biết chai này còn “uống” được hay không? Cũng nâng tầm đẳng cấp của quý vị trước các chiến hữu, đối tác hay nữa kia trên đại tiệc hay trên bàn “nhậu" ấm cúng nào đó.